Yalnızlığın Yarattığı İnsan: Sait Faik Abasıyanık
Sait Faik Abasıyanık, Cumhuriyet dönemi öykücülüğümüzün etkili isimlerindendir. Türk öykücülüğüne yeni bir boyut kazandıran Sait Faik Abasıyanık, başta hikâye olmak üzere roman, şiir, röportaj ve tenkit türlerinde yazılar kaleme almış, eserler vermiştir.
“Ben dünyada balıkçıları, toprakla uğraşan rençberleri severim. Yalnız onları… O kadar…”
Sait Faik Abasıyanık, Cumhuriyet dönemi öykücülüğümüzün etkili isimlerindendir. Türk öykücülüğüne yeni bir boyut kazandıran Sait Faik Abasıyanık, başta hikâye olmak üzere roman, şiir, röportaj ve tenkit türlerinde yazılar kaleme almış, eserler vermiştir. Gerek sayı bakımından, gerekse eğilimleri açısından sanatkârın en çok üzerinde durduğu tür hikâye olmuş ve edebiyatımızda Sait Faik, bir hikâyeci olarak yerini almıştır.
Eserlerinin çıkış noktası “insan” olan Sait Faik onlara kalıplaşmış toplum değerleri penceresinden değil, kendi ürettiği, içinden gelen sevgi, saygı, acıma ve hoşgörü duygularıyla bakar. Sait Faik Abasıyanık’ın kişiliğinin, temel karakterinin anahtarı kendilik, içtenlik duygusu ve yaşam sevincidir. Her zaman André Gide’in etkisinde olan yazar, Gide’in “Yaptığının iyi mi, kötü mü olduğunu yargılamadan davranmalı. İyi mi, kötü mü olduğuna bakmadan sevmeli bir şeyi”11 felsefesini kabul ederek yaşamını sürdürür.
“Yazmasa deli olur Sait Faik. Yazmak onun için yaşamın temel koşuludur. Bir başka deyişle o yaşama ancak yazıyla tutunabilir. Bazen yazı yazmayı bir hırs olarak değerlendiren yazar, yazmaya ara verir. Böyle bunalımlı dönemlerinde hiçbir şeyle ilgilenmez ve ölümü bekler. Bu pes edişi, onun aşın duyarlı yapısı ve yazarlığa özgü yalnızlık duygusuyla açıklamak olasıdır. Böyle zamanların sonunda Sait Faik yaşama, kâğıdı kalemi alarak ve öyküsünü yazdığı sıradan insanların yaşamından mutluluk duyarak geri döner.”
“Ben hikâyeciyim diye sizden ayrı şeyler düşünecek değilim. Sizin düşündüklerinizden başka bir şey de düşünemem. O halde bu adamın hikâyesi (birahanede bira içen bir adamı gözlemler öykü boyunca) ne olabilir? Sakın benden büyük vakalar beklemeyin, n’olur?”, “İşte öykülerimi nasıl yazdığımı şimdilik merak eden dostum, yarım incir çekirdeği doldurmayacak mevzuları yazan bir öykücünün iyi bir öykücü olmadığını yazacağına göre, bilmem öyküm oldu mu? Olmadıysa ne yapayım? Bizim öykü anlayışımız da böyle efendim” diyerek duygularını dile getirir Sait Faik.
Sait Faik, iyi bir gözlemcidir. Hemen her hikâyesinde çevre, mekân ve insan tasvirlerine rastladığımız yazar, çevresindekileri gözlemlerken sık sık düşsel bir atmosfer kurgular. Bu kurgulamaları kimi zaman düşsel bir zaman, mekân ya da kişilerle yapması söz konusu olabildiği gibi kimi zaman da düşsel olaylarda hikâyenin asıl kurgusunu meydana getirir. “Ben bir yazıcı idim, Yazı yazmak canım istemiyordu. Yazı yazmam için bana çiçek, kuş hürriyeti değil, içimdeki aşkın, deliliğin, oturmaz düşüncenin hürriyeti lazım, Küçücük hürriyetler değil, alabildiğine yüz verilmiş bir çocuk hürriyeti istiyordum. Bu bana lazımdı” (Abasıyanık, 2003, 171).
“Kitaplar, bir zaman bana, insanları sevmek lazım geldiğini, insanları sevince tabiatın, tabiatı sevince dünyanın sevileceğini, oradan yaşama sevinci duyulacağını öğretmişlerdir. Hayır, şimdi insanları kitapların öğrettiği şekilde sevmiyorum.”
“Yalnızlık. Yalnızlık güzel. Güzel değil. Kavun acısı. Kavun acısı da ne.”
Kaynakça
Sait Faik Abasıyanık, Tüneldeki Çocuk, İstanbul, Varlık Yayınları, 1953, s.9
Medine Sivri, “André Gide ve Sait Faik Abasıyanık’ta İçtenlik ve Kendilik Sorunu”, Hacettepe Üniv., Edebiyat Fakültesi, III.Uluslar arası Frankofoni Kurultayı Kitabı, Ankara, Mayıs 2003 s. 83.
İhsan Akay, “Sait Faik Üzerine Bir Deneme. I. Sait Faik’te İnsan.” Varlık Dergisi, Mayıs 1955. s. 54.
S.Ağaoğlu, “Sait Faik”, Varlık Dergisi, Ağustos.1954 Nu. 409. s. 6.
Abasıyanık, Sait Faik (2017). Alemdağ’da Var Bir Yılan. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Bizi Takip Edin❤️
Diyariedebiyat.com ailesi olarak sunduğumuz paylaşım ve içerikleri yakından takip etmek için sosyal medyada bizi takip edin.
📌İnstagram hesabımızı takip etmek için tıklayın.
📌Facebook grubumuza katılmak için tıklayınız.