HALK HİKÂYELERİ

Gerçek ya da gerçeğe yakın olayların anlatıldığı uzun anlatılardır.

*Kuşaktan kuşağa sözlü olarak aktarılır.

*Destanların zaman içerisinde biçim ve öz değişikliğine uğramış şeklidir.

*Olağanüstülükler destanlara göre azdır.

*Destan sonrası dönemde halk kültüründe önemli bir yer tutmuştur.

*İlahi bakış açısıyla oluşturulmuştur.

Konularına Göre Türleri:

Aşk hikâyeleri: Elif ile Mahmut, Derdiyok ile Zülfüsiyah, Kerem ile Aslı, Arzu ile Kanber, Tahir ile Zühre, Ercişli Emrah ile Selvihan.

Dini temalı kahramanlık hikâyeleri: Danişmentgazi ile ilgili hikâyeler, Hayber Kalesi Cengi, Van Kalesi, Hz. Ali ile ilgili hikâyeler.

Destani halk hikâyeleri: Dede Korkut Hikâyeleri, Köroğlu Hikayeleri.

Halk Hikâyelerinin Özellikleri:

*XVI.yy’dan itibaren destanın yerini almıştır.

*Aşk, sevgi ve kahramanlık konuları işlenir.

*Meddahlar veya âşıklar tarafından anlatılır.

*Anlatıcıları okuryazar, az çok kültürlü kişilerdir.

*Âşıklar olayları saz çalarak ve taklitler yaparak halka anlatır.

*Kişiler ve olaylar gerçeğe yakındır.

*Sözlü gelenek ürünleri olup anonimdir.

*Nazım – nesir karışıktır.

*Masallardaki gibi kalıplaşmış ifadeler vardır.

*Masal, efsane, fıkra, dua, beddua, deyim, atasözü, bilmece gibi türlere yer verilir.

*Kahramanın en büyük yardımcısı Hz. Hızır ve atıdır.

Bazı kahramanların adı ve atları:

Bey Böyrek’in atı: Bengiboz

Şah İsmail’in atı: Kamertay

Kamber’in atı: Siyah at

Battal Gazi’nin atı: Aşkar

Hz. Ali’nin atı: Düldül

Köroğlu’nun atı: Kır at ve Doru at

Kirmanşah’ın atı: Karakaytaz

*Kahramanların aşık olması genellikle “bade içme, resme bakarak aşık olma, ilk görüşte âşık olma ve aynı evde büyüyen kahramanların kardeş olmadıklarını öğrendikleri zaman âşık olması” şeklinde gerçekleşir.

Dede Korkut Hikâyeleri ile Halk Hikâyelerinin Benzerlikleri:

*Nazım – nesir karışık yazılırlar.

*Kuruluş sistemi, bölüm yapısı aşağı yukarı aynıdır.

*Konuları kahramanlık veya âşktır.

*Çocuksuzluk, kahramanın büyümesi, âşık olması ve mücadele etmesi, açları doyurması, yanında kırk yiğidin bulunması, toplumsal yas törenleri, antlar gibi motifler ortak özelliklerdendir.

Bizi Takip Edin

Diyariedebiyat.com ailesi olarak sunduğumuz paylaşım ve içerikleri yakından takip etmek için sosyal medyada bizi takip edin.

📌Facebook grubumuza katılmak için tıklayınız.

📌Telegram grubumuza katılmak için tıklayınız.

📌İnstagram hesabımızı takip etmek için tıklayın.

📌Twitter takip için tıklayınız.