10. Sınıf Beşgen Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 69

Ömer Seyfettin’in Mermer Tezgâh öyküsünden.

Metni Anlama ve Çözümleme Soru ve Cevapları

Soru 1: Metnin temasını, konusunu ve iletisini defterinize yazınız.

• Cevap: Metnin teması kurallara uyma ve tedbirli elden bırakmamadır. Metnin konusu, Cabir Efendi’nin Marangoz Ali’nin kullandığı mermer tezgaha şaşırıp onu uyarması, Marangoz Ali’nin Cabi Efendi’yi tersleyip Cabi Efendi’nin ona bir oyun oynayıp ders vermesi.

Soru 2: Okuduğunuz metnin olay örgüsünü belirleyiniz.

• Cevap: Cabi Efendi’nin okuryazar biri olup sabahları erkenden sokaklara inip gezmesi,
• Sokakta gezerken marangozun kullandığı mermer tezgahın dikkatini çekmesi,
• Marangozlukta mermer tezgahın kullanılamayacağı hakkında Marangoz Ali’yle tartışmaları,
• Marangoz Ali’ye ders vermek için habersiz evine kızartılmış kuzu göndermesi,
• Akşam yemeğinde kuzuyu gören Marangoz Ali ile eşi arasında çıkan tartışma ve kuzunun kimin gönderdiğinin bilinmemesi,
• Sabah Marangoz Ali’nin aklına takılan düşünce yüzünden mermer tezgahı kırması,
• Onu izleyen Cabi Efendi’nin dükkana girip kuzuyu ben gönderdim demesi ve ona bir ders vermiş olması.

Soru 3: Cabi Efendi’nin düşünce sistemi hakkında neler söyleyebilirsiniz?

• Cevap: Cabi Efendi düşüncesini kitaplarla geliştirmeyen birisi. Kafasında belirlenmiş kurallar var, bu kurallara bozmak istemiyor. Yeniliklere açık biri değil.

Soru 4: Metinde anlatıcı yorum yapmış mıdır? Açıklayınız.

• Cevap: Anlatıcı yorumu metne girişte Cabir Efendi’yi anlatırken yapmıştır.

Soru 5: Okuduğunuz metinde iç çözümleme anlatım tekniğinden yararlanılan yerleri gösteriniz.

• Cevap: Olur iş değil… dedi. Biraz karanlıkça, temiz, geniş bir marangoz dükkânı… İçinde ferah ferah kırklık, pos kara bıyıklı, şişmanca bir adam, elinde keser, çalışıyordu; fakat beyaz mermerden büyük, narin bir tezgâhın önünde! Cabi Efendi “Aldanmayayım.” diye gözlerini ovuşturdu. Dikkatle baktı. Hayır. Tezgâh mermerdendi! “Acaba beyaza boyanmış kalastan mı?”

• Kızkulesi hakkındaki düşünceleri: Cabi Efendi elli senedir, her gün İstanbul’da seyahat ettiği hâlde henüz buraya gitmediğini düşündü. Acaba içi nasıldı? Kim yaptırmıştı? İçinde şimdi ne vardı? Yapıldığı zaman İstanbul’da lodos esmez miydi? Daha böyle birçok sorular zihnine hücum etti. “Bugün şuraya gideyim. Hakikati anlayayım…” dedi.

Soru 6: Metinden, deyimlere örnekler gösteriniz.

• Cevap: Metinde “kendini sokağa atmak, gözlerine inanamamak, dalını budağını hatırlamak, kapıdan haykırmak, kaşlarını çatmak,” gibi deyimler kullanılmıştır.

Soru 7: Okuduğunuz metni Millî Edebiyat Dönemi’nin dil anlayışı açısından değerlendiriniz.

• Cevap: Millî Edebiyat Dönemi’nin dil anlayışını yansıtan bir metin. Yabancı sözlerden, alıntı kelime ve farsça tamlamalardan arındırılmış bir metin. Günlük konuşmalarda kullanılan sözcüklerden oluşturulmuş.

Bizi Takip Edin

Diyariedebiyat.com ailesi olarak sunduğumuz paylaşım ve içerikleri yakından takip etmek için sosyal medyada bizi takip edin.

• Facebook grubumuza katılmak için tıklayınız.

• Telegram grubumuza katılmak için tıklayınız.

• İnstagram hesabımızı takip etmek için tıklayın.

• Twitter takip için tıklayınız.