Cem Yayınları 11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 210 Cevapları
Okuduğunuz “Paydos” metninde anlamı verilen kelimelerin dışında bilmediklerinizi metindeki bağlamından hareketle tahmin ediniz.
- Okuduğunuz “Paydos” metninde anlamı verilen kelimelerin dışında bilmediklerinizi metindeki bağlamından hareketle tahmin ediniz.
🔑Cevap:
- Metnin tema ve konusunu belirleyiniz.
🔑Cevap: Yanyana getirdiği karşıt yaşama biçimlerinin insanları kesin çizgilerle ayırmadığını, züppeler içinde temiz ve dürüst kişiler bulunabileceği gibi, alaturka yaşayışı sürdürenler arasında da züppeliğe veya zorbalığa özenenler bulunabileceğini göstermiştir.
- Metindeki temel çatışmayı ve bu çatışma etrafında yer alan diğer çatışmaları belirleyiniz.
🔑Cevap: Başkut İstanbul’daki farklı yaşantı biçimlerini anlatır. Yazar, zamanın züppe, bobstil gençleri ile alaturka ailenin ilk karılaştığı sahneyi şu güldürücü dialog ile anlatır. ,
- Metnin olay örgüsünü belirleyiniz.
🔑Cevap: Metindeki temel çatışma : Yazar bu oyununda yanyana getirdiği karşıt yaşama biçimlerinin insanları kesin çizgilerle ayırmadığını, züppeler içinde temiz ve dürüst kişiler bulunabileceği gibi, alaturka yaşayışı sürdürenler arasında da züppeliğe veya zorbalığa özenenler bulunabileceğini göstermiştir. Zengin kardeşin Avrupa’da okumuş kızı Nazan, amcasının Aksaray’daki evine yerleşmeğe karar verirken, saatçi Murtaza’nın oğlu Ali’de Şişlideki yaşantıyı tercih etmiştir.
- Metindeki kahramanların özelliklerini belirleyerek aşağıdaki tabloya yazınız.
Cevat Fehmi Başkut bir yıl sonra yazdığı Paydos’da aynı kötÜmIserliği sürdürür. Bu kez kurban bir ilkokul öğretmenidir. Değer farklılaşmasının yarattığı bölünme, Koca Bebek’de olduğu gibi efendi hizmetkar, eski yeni arasında kalmamakta, karı ve koca arasına da girmektedir. Kocasının öğretmen maaşı ile sağlayabildiğinden çok daha gösterişli bir hayatın özlemi içinde olan kadın, kocasının düşmanları ile iş birliği yapıyor ve kocasını dürüst çalışma yolundan saptırmağa uğraşıyor. Öğretmen Murtaza’nın karşısında, onun dürüstlüğünü, vatan ve çocuk sevgisini, meslek düşkünlüğünü çekemeyen bir Muhtar ile kızını öğretmen Murtaza’11ln yüksek tahsil yapan oğluna vermek isteyen madraba:z bir tüccar vardır. Muhtar, öğretmenin, dayandığı manevi değerlerle toplumda kendine mevki sağlamasına ve onun vakur tutumuna kızmaktadır. Tüccar ise, kızının kayınbabasının yoksul bir küçük memur olmasını istemez. Onların Murtaza’yı öğretmenlikten vazgeçirme çabasına Murtaza’nın karısı da katılır. Bu üçlü işbirliğinin çevirdiği dolapIarın üstesinden gelecek kadar kurnaz değildir öğretmen Murtaza. Onun benimsemiş olduğu değerler böyle bir çatışma için hazırlamamıştır onu. O, alçakgönüllüdür, yumuşaktır. Değişen düzende eski ahlak değerlerine bağlı kalanlar ezilmeğe mahkumdur. Murtaza’nın dostu, eski muharrirlerden Muhittin özetler.
- Metindeki zaman ve mekânın özellik ve işlevlerini belirleyiniz.
🔑Cevap: Zaman ve mekan : İstanbul’da büyük bir değer değişimi olmaktadır. Metin bu dönemi yansıtır.
- Metinde yazara özgü dil ve anlatım özelliklerini belirleyiniz.
🔑Cevap: Metin Dönemine göre sade bir dil ile yazılmıştır.
- Metindeki açık ve örtük iletileri belirleyiniz.
🔑Cevap: Metindeki iletiler : Öğretmen olmak içerisinde zorluklar barındırır. Eserde toplumun değişen ve bozulan ahlaki değerlerine rağmen dürüst kalmaya çalışan idealist bir öğretmen Murtaza, çıkarcılığı ön plana almış olan muhtar ve bakkalla karşı karşıya getirilir. Yazar bu oyunda eğitimli kişilerin, değişen toplum düzeninde bir değeri olmadığını, cahil kültürsüz kişilerin toplumda iyi yerlere gelip hem maddi hem manevi açıdan istediklerini elde etmelerini eleştiriyor. Üç perdeden oluşan ve Cevat Fehmi’nin en çok oynanan bu oyunu 1948 yılında yazılmıştır.
Örtük ileti: İstanbul dönem dönem farklılıklar barındırır. İnsanların içinde kötülükler barındırır. Dürüst olmak önemlidir. Size göre muallim, gördüğünüz bu ilk mektep hocası hakir, fakir, hayal peşinde koşan, açlıktan nefesi kokan meczup bir adam… Fakat şimdi bir de beni dinlemeniz lazım… Şu istikbale doğru yürüyen insan selleri ne bakın! Memeden yeni kesilmiş denecek yaşta mini miniler, onlardan bir az daha kabacaları, bıyıklan yeni terliyen delikanlılar, sonra genç adamlar. . . Bunlar yer yüzünün yarınki sahipleri. Biz öleceğiz, onlar kalacaklar. . . Bir kısmı hakim olacak, adalet terazisini elinde tutacak, şaşmadan, vicdanının sesinden başka ses dinlemeden, riya, endişe, hatır, gönül bilmeden insan haklarını tevzi ve taksim edecekler….fakat günün birinde vatan dediğimiz mefhum için bir lahza düşünmeden, bir nefes fazla almadan, hatta göz kırpmadan can vermesini bilecekler. . . Eğer onlarda namus, şeref, doğruluk, merhamet hisleri bulunacaksa, eğer onların muhakeme kabiliyetleri, muhayyileleri, vicdanlan olacaksa, eğer vatanlarını tanıyacak, fazilet nedir bilecek, hayasızlık karşısında utanacak, istibdat karşısında şahlanacaklarsa işte bunları ben yaratacağım . . . Şu namuslu hakim bir hırsız, şu faziletli anne bir orospu, şu vatansever kumandan bir casus olabilir eğer ben olmasam. . . Evet, ben fakirim, fakat hazineler yaratıyorum .
- Okuduğunuz metin ve Cevat Fehmi Başkut hakkında verilen bilgilerden hareketle metin ile yazar arasındaki ilişkiyi değerlendiriniz.
🔑Cevap: Cumhuriyet dönemi Türk tiyatrosuna en çok oyun kazandıran ve 1940-1965 yılları arasında yazdıklarının hemen hepsi tiyatro salonlarında defalarca sahnelenmiş olan Cevat Fehmi Başkut, 1905’te Şumnu’dan göç eden bir ailenin çocuğudur.
Cevat Fehmi Başkut tarafından kaleme alınan Paydos, ilk kez 1947-48 döneminde İstanbul Şehir Tiyatroları’nda ve Ankara Devlet Tiyatrosu’nda sergilendi. Başkut’un en sevilen eserlerinden olan Paydos, yurtdışında profesyonel olarak sahnelenen ilk Türk oyunu oldu.
Bizi Takip Edin
Diyariedebiyat.com ailesi olarak sunduğumuz paylaşım ve içerikleri yakından takip etmek için sosyal medyada bizi takip edin.
- Facebook grubumuza katılmak için tıklayınız.
- Telegram grubumuza katılmak için tıklayınız.
- İnstagram hesabımızı takip etmek için tıklayın.
- Twitter takip için tıklayınız.